Echte Rotterdammers werken hard en houden van aanpakken. Handen uit de mouwen, schouders eronder en niet lullen maar poetsen. Ja toch? Zo ook Museum Rotterdam. Want hoewel het museum in 2013 helaas het Schielandshuis verliet en daardoor geen vaste locatie meer heeft (ook de Dubbelde Palmboom is gesloten), organiseert het momenteel in Las Palmas (LP2) de tentoonstelling Echte Rotterdammers. Over Rotterdammers dus. Of beter gezegd: over de Rotterdamse identiteit. Niet voor niets heeft de tentoonstelling als ondertitel ‘wie denken we wel dat we zijn’ meegekregen.

Aan de hand van een aantal uitspraken (of clichés) onderzoekt het museum met Echte Rotterdammers wat Rotterdammers nu tot Rotterdammer maakt. Bijvoorbeeld: Echte Rotterdammers ‘werken hard’, ‘zijn jong’, ‘wonen in een bouwput’, ‘komen van ver’ en ‘hoor je van verre’. In een bijzonder vormgegeven tentoonstelling worden deze uitspraken verder uitgediept. De vormgeving is bijzonder omdat deze weinig weg heeft van een traditionele museuminrichting. Er is één grote ruimte, waarbinnen in een soort ‘blokken’ de uitspraken aan bod komen. Die blokken bestaan uit bouwstellingen met pallets, waarop voorwerpen uit de Rotterdamse geschiedenis, schilderijen en foto’s boven, naast en achter elkaar worden getoond. Je kan binnen de ‘blokken’ rondlopen, maar ook er omheen. Informatie wordt gegeven via kleine touchscreens, die op meerdere plekken aanwezig zijn. En dan is er nog door het midden van de gehele ruimte een ‘historische modeshow’, getoond als een optocht van poppen, die kostuums, uniformen en outfits dragen uit de geschiedenis van Rotterdam (en van enkele bekende Rotterdammers).

Deze inrichting vraagt wel wat van het aanpassingsvermogen van de museumbezoeker die graag aan de hand genomen wil worden en volgens een vaste route een tentoonstelling wil bezoeken, want daar is hier geen sprake van. Ook het gebruik van de touchscreens is even wennen: de informatie over de getoonde objecten is alleen daar te vinden, dus soms is enig heen en weer geloop noodzakelijk. Mijn belangrijkste bezwaar van deze opstelling was dat sommige voorwerpen gewoon niet goed zichtbaar zijn, omdat ze bijvoorbeeld net boven ooghoogte zijn opgesteld (of nog hoger). Dat is jammer, bijvoorbeeld wanneer je eens goed een model van het oude stadhuis wil bekijken.

Mooi is dat Echte Rotterdammers laat zien dat Rotterdam meer is dan de haven, voetbal, gabber, en tegenwoordig, de kapsalon. Vanzelfsprekend komen deze zaken wel aan de orde, al was het maar in de grappige publiciteitscampagne, maar er is bijvoorbeeld ook aandacht voor de rol van religie in de stad. En door thematische keuze kan een onderwerp als dit door de tijd heen worden behandeld, waardoor interessante lijnen van verleden naar heden kunnen worden getrokken. Soms gaat dit wat ver, zoals wanneer de vlaggetjes op de bomberjacks van gabbers worden vergeleken met de merktekens die weeskinderen in de vroegmoderne tijd op hun mouw moesten dragen. Maar goed, daarvoor ben ik dan ook historicus.
Een van mijn favoriete voorwerpen trouwens was een kolossaal portret (twee meter hoog) van de actrice Alida Klein, geschilderd door Huib Luns in 1916. Van beiden had ik nog nooit van gehoord, maar het schilderij maakte wel indruk.

Weet je als je naar buiten loopt nu precies wat Rotterdammers tot Rotterdammer maakt? Het museum laat het aan de bezoeker zelf over. Ik kan de vraag in ieder geval niet beantwoorden, en volgens mij is dat ook niet de bedoeling.
Echte Rotterdammers is nog tot 16 maart 2014 te bezoeken, in Las Palmas (naast het Nederlands Fotomuseum).

Extra: Mike Boddé deed al eerder een poging de echte Rotterdammert te omschrijven: